Hiểu biết và Chống lại: Tâm lý chống Trung Quốc trong cộng đồng người Việt

Tâm lý bài Trung là gì?

Tâm lý bài Trung, còn được gọi là chứng sợ Trung Quốc, được định nghĩa là “nỗi sợ hãi hoặc không thích Trung Quốc, hoặc người Trung Quốc, ngôn ngữ hoặc văn hóa của họ”.

Tâm lý bài Trung có nguồn gốc sâu xa ở Việt Nam và mở rộng ra là cộng đồng người Việt ở nước ngoài.

Những tâm lý này được hình thành từ các sự kiện lịch sử và đương đại. Trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài, thái độ chống cộng tràn lan làm tăng cao những tâm lý này lên mức nguy hiểm.

Những thái độ này bị tuyên truyền của phương Tây làm trầm trọng thêm và tiếp tay tích cực, đặc biệt là trong thời điểm chính trị hiện tại.

Tâm lý bài Trung ở Việt Nam

Mặc dù tất cả chúng ta nên tự hào về di sản Việt Nam của mình, nhưng chủ nghĩa dân tộc kiểu này thường có thể chuyển thành thái độ bài Trung nguy hiểm, do lịch sử của chúng ta với Trung Quốc.

Những thái độ này rất phổ biến, mặc dù có nền kinh tế và hệ thống chính phủ tương tự như Trung Quốc, Việt Nam luôn xếp hạng thấp trong dư luận của công chúng về Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC).

Thời kỳ tiền thực dân (năm 111 TCN)

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Việt Nam có từ năm 111 TCN, khi một số vùng đất hiện nay là miền Bắc Việt Nam bị nhà Hán chinh phục.

Trong thời kỳ này, các triều đại Trung Quốc áp đặt chính sách đồng nhất hóa văn hóa đối với người dân bản địa nhằm cố gắng Hán hóa họ. Tuy nhiên, những nỗ lực này đã thất bại và người Trung Quốc bản địa đã “Việt hóa” họ.

Từ trước chủ nghĩa thực dân châu Âu và chủ nghĩa đế quốc Mỹ, bản sắc Việt Nam luôn chịu ảnh hưởng lớn từ cuộc kháng chiến của chúng ta với các thế lực nước ngoài.

Nhiều anh hùng dân tộc của Việt Nam, như Hai Bà Trưng, ​​được tôn kính vì đã chống lại cuộc xâm lược của Trung Quốc vào đất Việt.

Chiến tranh Việt Nam (1955-75)

Mặc dù Trung Quốc đã xâm lược các vùng phía Bắc Việt Nam, hầu hết người Hoa ở Việt Nam (Người Hoa) vẫn cư trú ở miền Nam do sự sụp đổ của nhà Minh vào cuối thế kỷ 17 khiến người Hoa di cư sang Việt Nam. Trước khi thống nhất, họ sống ở các khu vực thành thị và tham gia vào các hoạt động thương mại và kinh doanh.

Sau khi thống nhất, chính sách kinh tế thay đổi đã ảnh hưởng không cân xứng đến người Hoa khi tài sản bị tịch thu và các ngành công nghiệp bị quốc hữu hóa. Khi tâm lý bài Hoa ở Việt Nam phát triển dưới ngọn cờ dân tộc chủ nghĩa được hồi sinh, nhiều người đã phải rời khỏi đất nước, đặc biệt là bằng thuyền.

Nhiều người Việt Nam gọi người Hoa là “Người Tàu” theo nghĩa đen là thuyền nhân. Nhiều người nói rằng thuật ngữ này tốt nhất là thiếu hiểu biết, tệ nhất là mang tính xúc phạm.

Chiến tranh Trung-Việt (1979)

Cuộc xung đột biên giới ngắn ngủi này giữa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam kéo dài chưa đầy một tháng nhưng đã gây ra hậu quả bất lợi cho người Hoa.

Từ năm 1978-79, khoảng 450.000 người Hoa đã rời khỏi Việt Nam hoặc bị trục xuất khỏi đất nước.

Ngày nay, có khoảng 1 triệu người Hoa đang sinh sống tại Việt Nam.

Tranh chấp lãnh thổ Biển Đông

Những vùng lãnh thổ này đã là một cuộc xung đột địa chính trị lâu đời — vị trí của những hòn đảo này rất có lợi cho thương mại hàng hải và giàu tài nguyên thiên nhiên.

Những tranh chấp này đã làm dấy lên thái độ dân tộc chủ nghĩa, nhưng người Trung Quốc là những người duy nhất phải chịu một loại bài ngoại cụ thể trong cộng đồng người Việt Nam. Đã có nhiều cuộc tẩy chay và biểu tình ở Việt Nam vì nhận thấy sự xâm lược của Trung Quốc đối với những tranh chấp này.

Các vùng lãnh thổ này được tám quốc gia khác nhau tuyên bố chủ quyền; yêu sách chính của Việt Nam là quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Cả người Việt Nam bản địa và cộng đồng người Việt ở nước ngoài đều có quan điểm rằng các yêu sách này thuộc về Việt Nam.

Tâm lý chống Trung Quốc trông như thế nào?

Những niềm tin chống Trung Quốc phổ biến của người Việt Nam bao gồm:

• Các sản phẩm từ Trung Quốc được sản xuất rẻ tiền và kém chất lượng, hoặc chúng bị đầu độc
• Trung Quốc và người Trung Quốc sẽ “xâm lược” hoặc chiếm lấy Việt Nam, theo nghĩa đen hoặc bằng cách thống trị nền kinh tế
• Người Trung Quốc đại lục không đáng tin cậy, thô lỗ, lạc hậu và những niềm tin khuôn mẫu khác đồng thời loại bỏ người Việt Nam khỏi cùng một lăng kính phương Đông, tức là “chúng ta không giống họ”.

Những quan điểm này của người Việt Nam do có chung lịch sử với Trung Quốc càng trở nên trầm trọng hơn bởi quan điểm của phương Tây về Trung Quốc, cho rằng người Trung Quốc chưa văn minh nhưng vẫn sẽ “chiếm lĩnh” thế giới nếu không bị ngăn chặn.

Tại sao chúng ta nên quan tâm đến tâm lý chống Trung Quốc?

Trong diễn ngôn phương Tây, việc coi thường Trung Quốc và người dân nước này đã dẫn đến:

• Gia tăng bạo lực đối với người Trung Quốc, người Việt Nam và những người châu Á khác di cư
• Quan điểm phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa phương Đông lan rộng đối với Trung Quốc và người dân nước này
• Các chính phủ phương Tây kêu gọi xâm lược hoặc “chặn đứng” Trung Quốc thông qua các lệnh trừng phạt kinh tế

Là người Việt Nam, chúng ta phải đoàn kết với Trung Quốc vì tình cảm chống Trung Quốc đã được tạo ra một cách cụ thể để phục vụ cho lợi ích của phương Tây. Những lợi ích này sẽ gây ra hậu quả thảm khốc cho những người sống ở Việt Nam và các cộng đồng di cư, những người bị phân biệt chủng tộc với người Trung Quốc là “kẻ thù”.

Chúng ta cũng nên đoàn kết với người Việt gốc Hoa, những người mà cộng đồng của họ đã phải đối mặt với nhiều khó khăn vì tình cảm chống Trung Quốc ở Việt Nam. Chúng ta có lịch sử chống thực dân mạnh mẽ và phải thừa nhận rằng người dân Trung Quốc đang chiến đấu chống lại chính chủ nghĩa đế quốc Mỹ đã tàn phá quê hương chúng ta. Nhiệm vụ của chúng ta là chống lại tình cảm chống Trung Quốc từ phương Tây.

Sources

Vietnam: Chinese (Hoa) from Minority Rights Group International.
Vietnamese History: A Chronological Outline from Columbia University.
Hai Bà Trưng: How Two Sisters Fought off a Dynasty from The Milieux.
The Paradox of Sinophobia and Economic Ties in Vietnam by Kien Pham from The Contemporary.
How people in Asia-Pacific view China by Laura Silver from Pew Research Center.
Sinophobia from Collins Dictionary.
Anti-Chinese Sentiment in Contemporary Vietnam: Constructing Nationalism, New Democracy, and the Use of “the Other” by Nhi Hoang Thuc Nguyen from Trinity University.

Nguồn: caukieucollective.com
NTHF | Lĩnh Nam chuyển ngữ