‘Một tín hiệu rõ ràng cho Trung Quốc’: Lực lượng đặc nhiệm Hoa Kỳ ủng hộ các hoạt động của Philippines ở Biển Đông
Việc triển khai quân đội Hoa Kỳ ở Palawan giúp tăng cường thu thập thông tin tình báo cho Bãi Cỏ Mây, nhấn mạnh lập trường của Philippines trong tranh chấp, lưu ý của các nhà phân tích
Raissa Robles
ngày 26 tháng 11 năm 2024
Hoa Kỳ đã âm thầm củng cố sự tham gia của mình vào xung đột Biển Đông bằng cách triển khai “Lực lượng đặc nhiệm Ayungin”, một đơn vị tác chiến đặc biệt mà các nhà phân tích cho rằng báo hiệu sự công nhận của Washington đối với chủ quyền của Philippines đối với các thực thể hàng hải đang tranh chấp mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền.
Được đặt theo tên của Bãi cạn Ayungin – một điểm nóng trong cuộc xung đột hàng hải giữa Manila với Trung Quốc – sự tồn tại của lực lượng đặc nhiệm đã được Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin xác nhận trong chuyến thăm Philippines vào tuần trước.
“Tôi đã đến thăm Trung tâm hợp nhất chỉ huy và kiểm soát ở Palawan hôm nay. Tôi cũng đã gặp một số quân nhân Hoa Kỳ được triển khai đến Lực lượng đặc nhiệm Ayungin của Hoa Kỳ và tôi cảm ơn họ vì đã làm việc chăm chỉ thay mặt cho người dân Hoa Kỳ và các liên minh và quan hệ đối tác của chúng tôi trong khu vực này”, Austin viết trong một bài đăng trên mạng xã hội vào ngày 19 tháng 11.
Derek Grossman, một nhà phân tích quốc phòng cấp cao tại Rand Corporation, cho biết việc triển khai binh lính Hoa Kỳ đến bãi cạn là sự thừa nhận ngầm về lập trường của Philippines tại tuyến đường thủy đang tranh chấp.
“Có ai nhận ra rằng bằng cách tiết lộ sự tồn tại của ‘Lực lượng đặc nhiệm Hoa Kỳ Ayungin’, chính quyền Biden đã ngầm thừa nhận chủ quyền của Philippines đối với một thực thể [Biển Đông] đang tranh chấp không?” ông đặt câu hỏi trong một bài đăng trên mạng xã hội, lưu ý rằng Washington chưa bao giờ có lập trường như vậy đối với một thực thể cụ thể trong vùng biển đang tranh chấp.
“Đây là một tín hiệu rõ ràng gửi đến Trung Quốc,” Grossman nói thêm.
Bãi cạn Ayungin, được quốc tế gọi là Bãi Cỏ Mây Thứ Hai và Trung Quốc gọi là Ren’ai Jiao, là một rạn san hô ngầm nằm cách đảo Palawan của Philippines 104 hải lý (193km) và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc 616,2 hải lý.
Một phán quyết trọng tài năm 2016 tuyên bố rằng, vì Bãi cạn Ayungin không phải là một hòn đảo có khả năng duy trì sự sống và nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines, Manila có quyền độc quyền khai thác sinh vật biển và tài nguyên khoáng sản của mình.
Trung Quốc bác bỏ phán quyết này và đã cản trở mạnh mẽ các nhiệm vụ của Manila nhằm sửa chữa và tiếp tế cho tàu BRP Sierra Madre – một tàu hải quân Philippines mắc cạn trên bãi cạn để hoạt động như một tiền đồn từ năm 1999 – thông qua các chiến thuật như đâm, chiếu tia laser, chặn và thậm chí lên tàu Philippines. Trong một sự cố như vậy vào tháng 6, một thủy thủ Philippines đã bị mất ngón tay cái.
Trả lời câu hỏi của This Week in Asia về trung tâm hợp nhất C2, đại sứ quán Hoa Kỳ tại Manila giải thích rằng “trung tâm hợp nhất Chỉ huy và Kiểm soát [C2] là không gian chung, nơi Hoa Kỳ và Philippines có thể chia sẻ thông tin và phối hợp theo thời gian thực và tại cùng một địa điểm về các hoạt động hoặc bài tập chung”.
Người phát ngôn của đại sứ quán Hoa Kỳ Kanishka Gangopadhyay cho biết hôm thứ Năm rằng “Lực lượng đặc nhiệm Ayungin tăng cường sự phối hợp và khả năng tương tác giữa liên minh Hoa Kỳ và Philippines bằng cách cho phép các lực lượng Hoa Kỳ hỗ trợ các hoạt động của Lực lượng vũ trang Philippines ở Biển Đông”.
Ông cho biết thêm rằng sáng kiến này phù hợp với các lĩnh vực hợp tác song phương khác như quy trình Hội đồng phòng thủ chung-Hội đồng tham gia an ninh.
Tờ báo BusinessWorld cũng trích dẫn lời Gangopadhyay nói rằng đây là một phần trong “những nỗ lực chung lâu dài” của Washington vì một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Hải quân Philippines sau đó đã công bố những bức ảnh cho Tuần này ở Châu Á cho thấy Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro Jnr họp với các thành viên của Lực lượng đặc nhiệm Ayungin vào ngày 19 tháng 11 tại đảo Palawan, địa điểm có cơ sở quân sự chung của Hoa Kỳ và Philippines theo Thỏa thuận hợp tác quốc phòng nâng cao. Cả hai đều ám chỉ sẽ có nhiều thông tin tình báo có thể hành động theo thời gian thực hơn cho các hoạt động hàng hải.
Austin và Teodoro đã ký Thỏa thuận chung về an ninh thông tin quân sự vào ngày 18 tháng 11 để bảo vệ các bí mật quân sự chung và khánh thành một trung tâm điều phối mới bên trong Trại Aguinaldo, trụ sở chính của lực lượng vũ trang tại Metro Manila, cũng như Trung tâm hợp nhất chỉ huy và kiểm soát tại Palawan.
Teodoro mô tả Trung tâm điều phối kết hợp bên trong Trại Aguinaldo là “một trung tâm quan trọng cho các hoạt động kết hợp chung trong tương lai, theo hướng song phương, sẽ cần khả năng tương tác với các lợi ích chung của Quốc phòng”.
Cố vấn An ninh Quốc gia Eduardo Año đã nhấn mạnh vào thứ Sáu rằng Lực lượng đặc nhiệm Ayungin sẽ “không tham gia trực tiếp” vào các hoạt động hàng hải thực tế.
Año cho biết lực lượng đặc nhiệm sẽ hỗ trợ trong các lĩnh vực như tình báo, giám sát và trinh sát, và nhận thức về lĩnh vực hàng hải, “nhưng về sự tham gia thực tế, trực tiếp, nó [vẫn] là một hoạt động hoàn toàn của Philippines”.
Trong chuyến thăm Palawan, Austin tuyên bố rằng Hoa Kỳ đã tặng một số tàu nổi không người lái Mantas T-12 để cung cấp cho hải quân Philippines thông tin tình báo thời gian thực.
Một lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố tương tự, được Hoa Kỳ thành lập vào năm 2001 và hoạt động cho đến năm 2014, có thể chỉ ra cách thức hợp tác như vậy có thể phát triển hơn nữa.
Theo báo cáo Rand năm 2016, Nhóm đặc nhiệm hoạt động đặc biệt chung (JSOTF), chỉ bao gồm các binh sĩ Hoa Kỳ, được thành lập để giúp Manila vô hiệu hóa nhóm cực đoan bạo lực ở miền nam Philippines, Abu Sayyaf. JSOTF đã tham gia vào việc thu thập thông tin tình báo thời gian thực, giám sát và trinh sát, chủ yếu sử dụng máy bay Lockheed P-3 Orion do Hoa Kỳ điều hành.
Tuy nhiên, Rand cho biết họ cũng “tiến hành các hoạt động quân sự-dân sự có mục tiêu để tiếp cận các khu vực tranh chấp và giảm sự ủng hộ của người dân đối với quân nổi dậy và khủng bố”, cũng như “các hoạt động gây ảnh hưởng để tách người dân khỏi quân nổi dậy và khủng bố và bảo đảm tính hợp pháp của cả quốc gia chủ nhà và sự ủng hộ của Hoa Kỳ”.
Không phải tất cả mọi người ở Philippines đều ủng hộ việc triển khai lực lượng đặc nhiệm của Hoa Kỳ, với một nhóm hoạt động sinh viên có tên là Liên đoàn sinh viên Philippines (LFS) đã chỉ trích vào thứ Bảy là “sự can thiệp của quân đội Hoa Kỳ”.
“Sự thật của vấn đề là Hoa Kỳ là kẻ xâm lược ở Thái Bình Dương và họ đang sử dụng Philippines như một quân cờ trong chiến dịch ngày càng sâu rộng của mình nhằm bao vây Trung Quốc – một chiến dịch có thể dẫn đến một cuộc chiến thảm khốc”, LFS cho biết trong một tuyên bố.
“Hoa Kỳ không có quyền ở Philippines và người dân Philippines có mọi quyền phản đối sự chiếm đóng này”.
Tuy nhiên, các cuộc khảo sát gần đây cho thấy người Philippines ủng hộ một số sự tham gia của Hoa Kỳ vào xung đột Biển Đông. Một cuộc khảo sát vào tháng 2 của Oculum Research and Analytics cho thấy ít nhất 43 phần trăm ủng hộ việc liên kết với Hoa Kỳ trong tranh chấp lãnh thổ, trong khi chỉ có 3 phần trăm ủng hộ việc liên kết với Trung Quốc.
Lãnh đạo phe đối lập tại Thượng viện Risa Hontiveros đã lên tiếng ủng hộ lực lượng đặc nhiệm của Hoa Kỳ, nói rằng điều này sẽ tăng cường nỗ lực của Philippines nhằm giải quyết xung đột một cách hòa bình.
“Điều này bổ sung vào bộ công cụ hòa bình, phi bạo lực, phi vũ trang nhưng hiệu quả do Philippines tạo ra, bao gồm các hành động chính trị và ngoại giao mà chúng tôi đang thực hiện và nên thực hiện để khẳng định phán quyết của Tòa án The Hague”, bà cho biết vào thứ năm.
Raissa Robles
THEO DÕI Raissa Robles đã viết cho SCMP từ năm 1996. Là một nhà báo tự do chuyên về chính trị, liên quan quốc tế, kinh doanh và nổi loạn của người Hồi giáo, cô đã đóng góp cho Reuters,…
Nguồn: https://www.scmp.com/week-asia/politics/article/3288092/clear-signal-china-us-task-force-backs-philippine-operations-south-china-sea
NTHF | Lĩnh Nam chuyển ngữ